کرم ضد آفتاب یک محصول موضعی محافظت از پوست در مقابل نور خورشید است که بخشی از اشعه ماوراء بنفش خورشید (UV) را جذب یا منعکس می کند و بنابراین به محافظت در برابر آفتاب سوختگی کمک می کند و مهم تر از همه از سرطان پوست جلوگیری می کند.

کرم های ضد آفتاب به صورت لوسیون، اسپری، ژل، فوم، پودر و دیگر محصولات موضعی تولید می شوند. استفاده از این کرم ها به همراه دیگر وسایل محافظتی مانند لباس های پوشیده، کلاه، آفتابگیر، دستکش، عینک و … توصیه می شود.

استفاده از ضدآفتاب یک ضرورت است و دلایل زیادی برای استفاده از آن وجود دارد از جمله:

- احتمال ابتلا به سرطان پوست را کاهش می دهد : استفاده روزانه از کرم های ضد آفتاب، چه در معرض نور آفتاب باشید و چه در سایه باشید، خطر ابتلا به سرطان پوست را کاهش می دهد. حتی اگر هوا ابری یا بارانی باشد، باز هم می توانید دچار آفتاب سوختگی شوید. خورشید همیشه در طول روز در آسمان است، اگرچه ممکن است شما آن را نبینید ولی حتماً از آسیب های اشعه های آن در امان نخواهید بود.

- به جلوگیری از پیری پوست کمک می کند : یکی از مهم ترین علل پیری زودرس قرار گرفتن در معرض نور خورشید است. هیچ کس پوستی سفت و چرم مانند نمی خواهد بنابراین برای جلوگیری از پیری زودرس و چین و چروک از کرم ضد آفتاب استفاده کنید. کرم ضد آفتاب هم چنین به ایجاد یکنواختی در پوست کمک می کند و از آسیب های ناشی از نور خورشید که می تواند باعث تغییر رنگ، بروز لکه های قهوه ای و لکه های پیری شود، جلوگیری می کند.

- شما را در برابر اشعه مضر فرابنفش محافظت می کند : در تمام طول زندگی درباره تخریب لایه ازن شنیده ایم. لایه ازن سپر محافظ ما در برابر نور خورشید است. از آنجایی که میزان حفاظتی این لایه کم شده است، روزانه اشعه های مضر بیشتری از خورشید به پوست ما می رسند.

- کرم ضد آفتاب از انواع پوست محافظت می کند : هرچه رنگ پوست شما تیره تر باشد، ملانین بیشتری در پوست شما وجود دارد که مقداری از آن را در برابر آفتاب سوختگی از پوست محافظت می کند، اما کافی نیستند و شما همچنان باید از پوست خود در برابر اشعه های مضر UV محافظت کنید. هرچندکه افراد دارای پوست روشن بیشتر در معرض آفتاب سوختگی و ابتلا به سرطان پوست هستند، با این حال افرادی که رنگ پوست تیره دارند نیز در معرض خطر سرطان پوست هستند و اغلب سرطانی که آن ها ایجاد می کنند بدتر است.

- آسیب ناشی از آفتاب زیاد است : چیزی به نام برنزه ایمن وجود ندارد. همه برنزه ها به پوست شما آسیب می رسانند. هر بار که در معرض آفتاب قرار می گیرید، کمی بیشتر به آسیب سلولی پوست خود کمک می کنید. استفاده از کرم ضد آفتاب به جلوگیری از این آسیب ها کمک می کند. بسیاری از مردم احساس می کنند با برنزه شدن سالم تر به نظر می رسند اما قطعاً از آسیب های نور خورشید در امان نیستند.

SPF مخفف فاکتور محافظت در برابر آفتاب است. در ضد آفتاب، SPF به جلوگیری از تابش نور خورشید به پوست شما کمک می کند. خورشید دو نوع اشعه UVA و UVB را ساطع می کند. اشعه UVA به علائم پیری در پوست مانند چین و چروک و افتادگی منجر می شود. اشعه های UVB بیشتر سرطان زا هستند و اغلب مسئول آفتاب سوختگی هستند. اشعه UVA هم چنین پرتوهای UVB را واکنش پذیرتر می کنند، بنابراین در ترکیب با هم، می توانند کشنده باشند.

مثلا کر‌م‌هایی که SPF حدود ۳۰ دارد، حدود ۹۷ درصد از پوست شما در برابر اشعه ماورابنفش محافظت می‌کند و حال اینکه اگر این SPF به ۱۰۰ برسد میزان محافظت به ۹۹ درصد می‌رسد یعنی فقط ۲ درصد بیشتر حال اینکه میزان عوارض و هزینه خرید به شکل قابل توجه‌ای بالاتر می‌رود، بنابراین بهترین SPF در محدوده ۱۵ الی ۵۰ قرار دارد و نیازی به استفاده از SPF های بالاتر نیست.

بسیاری از ما ضد آفتاب را به عنوان کرم محافظتی برای پوست می دانیم و از اینکه چه انواعی دارد، بی اطلاع هستیم. کرم های ضدآفتاب به سه نوع فیزیکی (معدنی)، شیمیایی تقسیم می شوند:

- ضد آفتاب فیزیکی:

ضدآفتاب هایی که از فیلترهای فیزیکی به عنوان اصلی ترین ماده فعال در آن ها استفاده می شود، ضدآفتاب های فیزیکی نامیده می شوند و گاهی به آن ها کرم های ضد آفتاب فیزیکی یا معدنی هم می گویند. کرم های ضد آفتاب فیزیکی با جذب، بازتاب و پراکندگی اشعه UV از سطح پوست عمل می کنند. مواد موجود در این کرم های ضد آفتاب، سپر محافظتی روی پوست ایجاد می کنند.

هنگامی که اشعه ماوراء بنفش به پوست برخورد می کند، از این سپر رد نمی شود که در واقع کرم ضد آفتاب مانع از نفوذ آن به پوست می شود. هر چند تمام اشعه ها پراکنده نمی شوند، ولی بسیاری از آن ها تحت تأثیر قرار می گیرند.

دو فیلتر فیزیکی در تهیه ضد آفتاب های فیزیکی استفاده می شوند که هر دو از مواد معدنی ساخته شده اند: اکسید روی و دی اکسید تیتانیوم

- ضدآفتاب شیمیایی:

ضدآفتاب هایی که از فیلترهای شیمیایی به عنوان اصلی ترین ماده فعال آن ها استفاده می شود، ضدآفتاب های شیمیایی نامیده می شوند و گاهی به آن ها کرم ضد آفتاب ارگانیک هم می گویند.

اصطلاح «کرم ضد آفتاب شیمیایی» ممکن است گیج کننده باشد اما به طور گسترده در صنعت تولید محصولات بهداشتی استفاده می شود. از نظر فنی، همه چیز در این سیاره از مواد شیمیایی (به جز نور و برق) تشکیل شده است. در واقع همه چیز یک ماده شیمیایی است! کرم های ضد آفتاب فیزیکی نیز از مواد شیمیایی ساخته شده اند.

کرم های ضد آفتاب شیمیایی با جذب انرژی اشعه ماوراء بنفش و تبدیل آن به گرمای پراکنده در پوست عمل می کنند. برخی از رایج ترین فیلترهای شیمیایی عبارتند از: آووبنزون، اکتینوکسات، اکتوکریلن و اکسی بنزون

- ضد آفتاب فیزیکی و شیمیایی چه تفاوت هایی دارند؟

کرم های ضد آفتاب شیمیایی حاوی ترکیبات آلی مانند اکسی بنزون​​، اکتینوکسات، اکتیسالات و آووبنزون ​​هستند. کرم های ضد آفتاب شیمیایی جذب کننده اشعه ماوراء بنفش هستند زیرا به پوست نفوذ می کنند. کرم های ضد آفتاب فیزیکی حاوی مواد معدنی فعالی مانند دی اکسید تیتانیوم یا اکسید روی هستند که با نشستن در روی پوست، باعث پراکنده شدن پرتوهای مضر UV از آن می شوند.

- ضد آفتاب شیمیایی

نکات مثبت:

- برای محافظت از پوست به مقدار کمتری از آن نیاز است.
- لطیف تر است و راحت تر روی پوست پخش می شود.

نکات منفی:

- قبل از شروع به اثرگذاری حدود ۲۰ دقیقه زمان نیاز دارد.
- احتمال ایجاد حساسیت و سوزش پوست به دلیل ترکیبات متعدد به منظور دستیابی به طیف وسیع حفاظت در مقابل UVA و UVB در آن بیشتر است.
- هرچه SPF کرم ضد آفتاب بالاتر باشد، احتمال تحریک برای انواع پوست های حساس بیشتر است
- در معرض نور مستقیم UV سریعتر کم اثر می شود، بنابراین به دفعات بیشتری باید استفاده شود.
- ممکن است منافذ پوست های چرب را مسدود کند.

- ضد آفتاب فیزیکی

نکات مثبت:

- از پوست در برابر اشعه UVA و UVB محافظت می کند و در گروه ضد آفتاب های طیف وسیع قرار دارد.
- به محض استفاده، از پوست در برابر نور خورشید محافظت می کند و نیازی به صبر کردن نیست.
- در معرض اشعه ماوراء بنفش مستقیم بیشتر دوام می آورد، اما زمانی که مرطوب می شود یا پوست عرق می کند، دوام نمی آورد.
- کمتر احتمال دارد باعث تحریک و سوزش روی پوست شود.
- احتمال گرفتگی منافذ پوست در آن کمتر است و برای پوست های مستعد آکنه ایده آل است.
- ماندگاری بیشتر

نکات منفی:

- به راحتی از روی پوست پاک می شود، بنابراین بیشتر نیاز به استفاده مجدد دارد.
- ممکن است یک رد سفید از خود روی پوست به جا بگذارد.
- اگر درست استفاده نشود، می تواند محافظت کمتری داشته باشد زیرا اشعه UV می تواند بین مولکول های کرم ضد آفتاب نفوذ و وارد پوست شود.

پوست شما همیشه زیر اشعه مضر فرابنفش قرار دارد حتی وقتی هوا ابری است. بنابراین، چه در تعطیلات به سر می برید و چه برای خرید از خانه خارج شده اید، هرگز استفاده از کرم های ضد آفتاب را فراموش نکنید. بسیاری از مردم به دلیل استفاده نادرست از این محصولات، دچار آفتاب سوختگی و سایر مشکلات مرتبط می شوند. در ادامه بهترین نکاتی وجود دارد که می تواند به شما در استفاده م ؤثر از کرم های ضد آفتاب کمک کند:

- قبل از بیرون رفتن از خانه از ضد آفتاب استفاده کنید.

اگر بعد از قرار گرفتن در معرض نور خورشید از کرم های ضد آفتاب استفاده کنید، مطمئناً کمک زیادی نمی کند. کرم های ضد آفتاب برای جذب شدن به پوست به زمان نیاز دارند. استفاده از این محصولات ضد آفتاب پانزده یا بیست دقیقه قبل از بیرون رفتن از خانه و قرار گرفتن زیر اشعه ماوراء بنفش اجباری است. به این ترتیب می توانید از خود در برابر اشعه های مضر و پیامدهای آن محافظت کنید.

- به اندازه کافی ضد آفتاب بزنید.

استفاده نکردن از کرم های ضد آفتاب به اندازه کافی، یکی از شایع ترین دلایلی است که باعث شکایت افراد از عدم اثربخشی آن ها می شود. برای محافظت مناسب در برابر نور خورشید، باید از مقدار زیادی ضد آفتاب استفاده کنید و در این مورد خساست به خرج ندهید. آن را به آرامی روی پوست خود بمالید و منتظر بمانید تا کاملاً جذب شود.

- از کرم ضد آفتاب روی پوست تمیز و عاری از آلودگی استفاده کنید.

معمولاً افراد از محافظت از پوست سایر اعضای بدن غفلت می کنند. این امر منجر به برنزه شدن و آفتاب سوختگی در سایر قسمت های بدن می شود. بنابراین هرگز گردن، بازوها، پاها، گوش ها و غیره را فراموش نکنید. اگر می خواهید از لب های خود محافظت کنید، می توانید از ضد آفتاب لب با فاکتور محافظت در برابر آفتاب استفاده کنید. بنابراین، استفاده از کرم ضد آفتاب در سراسر بدن لازم و ضروری است.

- ضد آفتاب را تجدید کنید.

اکثر مردم بعد از گذشت چند ساعت دیگر از کرم های ضد آفتاب استفاده نمی کنند و بنابراین قربانی اشعه های مضر UV می شوند. استفاده از کرم های ضد آفتاب پس از چند ساعت یا بعد از شنا یا تعریق بسیار مهم است. استفاده مجدد از کرم ضد آفتاب باید هر دو تا سه ساعت یکبار در طول روز باشد.

- در خانه هم باید از کرم ضد آفتاب استفاده کنیم؟

اگر خواهان یک پوست جوان و درخشان هستید، صبح که از خواب بیدار می شوید باید از کرم ضد آفتاب استفاده کنید چراکه منبع تابش اشعه ماوراء بنفش نه تنها از خورشید، بلکه از صفحه نمایش کامپیوتر و گرما یا تابش ناشی از پخت و پز است. این ها ملانوسیت های پوست را تحریک می کنند، اما استفاده از کرم ضد آفتاب می تواند از این امر جلوگیری کند.

هم چنین در هر زمان که بیرون از خانه یا نزدیک پنجره هستید که نور خورشید از آن به داخل اتاق وارد می شود، در معرض اشعه های مضر خورشید قرار می گیرید. این تابش بر پوست شما تأثیر می گذارد حتی اگر مستعد آفتاب سوختگی نباشید.